به گزارش "ورزش سه"، کارلوس کی روش از ابتدای آغاز کارش به عنوان سرمربی تیم ملی ایران آنقدر به سیستم 4-2-3-1 یعنی بازی با 4 مدافع، 2 هافبک دفاعی، 3 هافبک نفوذی و یک مهاجم وفادار بود که کارشناسان قبل از بازی های مهم شک و تردیدی به لحاظ شماتیک تاکتیکی تیم ملی نداشتند و گمانه زنی ها همگی تنها محدود به مهره های انتخابی برای اجرای هر چه بهتر این سیستم می شد.
اگر چه بعد از اتمام جام جهانی، عده ای پیش بینی می کردند قرار گرفتن ایران در بین مدعیان جام ملت های آسیا و عدم تمایل حریفان آسیایی به آرایش تهاجمی، کی روش را ناگزیر به ایجاد تغییر در تاکتیک خواهد کرد(یا همان پلان B معروف) ولی باز هم هر چهار بازی ایران در استرالیا با یک مهاجم شروع شد، تیم ملی کماکان منتظر حریف می ماند، اصراری به بازی مالکانه نداشت ولی بلافاصله بعد از تصاحب توپ شیوه بازی به 4-3-3 تبدیل میشد. کی روش چندین بار گفته دوست ندارد درباره تاکتیک های تیمش حرف بزند و مصاحبه یک سال و نیم پیش او در برنامه نود جزو استثنائات بود: "سیستم بازی ما در جام ملت‌های آسیا سیستم نزدیکی به 4 -3-3 بود. ما با هافبک‌های نفوذی که در اختیار داشتیم برنامه تهاجمی را انجام می دادیم. این را فراموش نکنید در خیلی بازی‌ها سبک بازی ما دفاعی بود که در نیمه اول و دوم تاکتیک متفاوتی داشتیم و آماده این بودیم تا روش بازی مان را در بازی های مختلف تغییر دهیم."
می رسیم به مرحله اول مقدماتی جام جهانی و همگروهی با تیم های درجه دو و سه آسیایی. با ورود سردار آزمون و مهدی طارمی به جمع مهاجمین قبلی(قوچان نژاد، انصاری فرد)، باز خیلی ها تصور می کردند کی روش از این فرصت استفاده می کند و دست به تغییر تاکتیکی می زند. مثلا اینکه با دو مهاجم بازی را شروع کند و به یک هافبک دفاعی بسنده کند. اگر چه در اکثر بازی های این مرحله تیم ملی با دو مهاجم به زمین رفت ولی مهاجم دوم نه بجای یک هافبک دفاعی بلکه عملا به عنوان جانشین یکی از بال های همان سیستم 4-3-3 انجام وظیفه می کرد. ترکیب 3 عنصر هجومی در زمان شروع این مسابقات را با هم مرور کنیم:
ترکمنستان داش /اغوز امیری-آزمون-ترابی (شجاعی) گوام-تهران/ ترابی-انصاری فرد-طارمی(دژاگه) هند بنگلور/ امیری- آزمون- طارمی(دژاگه) عمان-مسقط/ امیری-آزمون-طارمی(دژاگه) ترکمنستان-تهران/ امیری-کاوه رضایی-ترابی(دژاگه) گوام/ امیری-آزمون-طارمی(دژاگه) هند-تهران/ امیری- آزمون-جهانبخش-(طارمی به جای دژاگه بازی می کرد) عمان-تهران/ امیری-آزمون-جهانبخش(دژاگه)
در همه این 8 بازی، تیم ملی ایران همواره با دو هافبک دفاعی پا به میدان گذاشته است، مثل همیشه اشکان دژاگه نقش بازیساز داشته و وظیفه حفظ توپ، جهت دهی و تغییر ریتم بازی نیز به عهده او بوده است، به جز بازی در داش اغوز که به دلیل مصدومیت غایب بود و مسعود شجاعی جایش را پر کرد و بازی با هند در تهران که برای نخستین بار کی روش طارمی را به جای او به زمین فرستاد. نکته مهم دیگر اینکه غیبت علیرضا جهانبخش در تعدادی از این دیدارها به دلیل مصدومیت، تنها دلیل فیکس بودن طارمی یا یک بار هم ترابی در ترکیب بوده است و این نشان می دهد تا چه حد کی روش به مرد شماره یک این روزهای آلکمار که در تیم خودش نیز در سیستم 4-3-3 به عنوان بال راست به میدان می رود اعتقاد دارد.
با این تفاسیر و با فرض ادامه وفاداری کی روش به سبک همیشگی، سوال اصلی این است که 3 نفری که در جلو بازی می کنند کدام ها هستند. اگر جهانبخش و آزمون را از همه محتمل تر بدانیم، نفر سوم باید یکی از میان امیری، طارمی و ترابی باشد.
شاید بتوان تنها تغییر حاصل شده از جام ملت های آسیا تا به امروز را در این عبارت خلاصه کرد: تیم ملی ایران قبلا با سیستم 4-2-3-1 به میدان می رفت و در زمان حمله به 4-3-3 تغییر شکل می داد ولی امروز (خصوصا در ورزشگاه آزادی) بازی را با سیستم 4-3-3 شروع می کند و در زمان دفاع به 4-2-3-1 تغییر شکل می دهد.
شاهین اشکان
