آیا قانون آفساید به خاطره ها می پیوندد؟ نگاهی به تغییرات قوانین فوتبال

آیا قانون آفساید به خاطره ها می پیوندد؟ نگاهی به تغییرات قوانین فوتبال

وبسایت رسمی برنامه نود - فوتبال همیشه ورزشی در حال تغییر و تحول بوده و قوانین این ورزش برای بهتر شدن آن توسط فیفا بارها مورد تغییر واقع شده اند،گاهی این قانون ها ماندگار شدند گاهی بعد از اندک زمانی از اجرایی شدن شان حذف یا دگرگون شدند و یا حتی برخی از آن ها در نطفه خفه شدند و در حد پیشنهاد ماندند. برای نمونه می توان به طرح زدن ضربات پنالتی اشاره کرد که بعد از اتفاقاتی که در مسابقات فوتبال المپیک 1986 رخ داد و برخی تیم‌ها با قرعه‌کشی از گردونه رقابت ها کنار رفتند اشاره کرد که توسط فیفا تصویب شد و در حال حاضر هم اجرایی می شود.

یا قانون عجیب گل طلایی (Golden Goal) که در مقطعی «مرگ ناگهانی» هم به آن گفته می‌شد و برای بیشتر کردن جذابیت مسابقات در اوایل دهه 90 میلادی مورد تصویب مقامات فیفا قرار گرفت. از این قانون بازی های خاطره انگیز و جذابی به جا مانده است؛ نظیر فینال یورو 96 و قهرمانی آلمان با گل طلایی اولیور بیرهوف برابر چک و همچنین قهرمانی دراماتیک لیورپول در فینال جام یوفای فصل 01-2000 برابر آلاوز شگفتی ساز که با گل طلایی و البته به خودی دلفی گلی میسر شد. پس از آن قانون گل نقره ای که بعد از جام جهانی 1998 و شکایت‌ بسیاری از کشورهای عضو فیفا به قانون گل طلایی باعث شد طرح جدیدی به نام «Silver Goal» در سال 2002 توسط یوفا به فیفا ارائه شود تا به جای قانون گل طلایی مورد استفاده قرار بگیرد. در این قانون، در وقت‌های اضافه، هر تیمی که موفق به گلزنی می‌شد، برنده مسابقات لقب نمی‌گرفت و داور بازی را تا پایان همان ۱۵ دقیقه وقت اضافه ادامه می‌داد. در پایان وقت اضافه حتی اگر وقت اضافه اول بود، تیم زننده گل، برنده اعلام می‌شد. البته از این قانون تنها در یک بازی از رقابت های یورو 2004 استفاده شد و پس از آن به تاریخ پیوست.

ولی شاهدیم که در حال حاضر دیگر خبری از هیچکدام از این دو قانون نیست و فقط نامی از آنها در تاریخ ورزش توپ و مستطیل سبز باقی مانده است. و در ادامه این بررسی می توان به طرح های تکنولوژی خط دروازه و بازبینی تصاویر اشاره کرد که هنوز در مرحله آزمون و خطا و بررسی هستند و باید دید چه سرانجامی پیدا می کنند. و در آخرین و جدیدترین تغییر قوانین، به خبر قطعی 48 تیمی شدن جام جهانی 2026، توسط فیفا می رسیم که این موضوع باعث ایجاد انتقادات و بحث های زیادی علیه این سازمان شده است و هر روز نیز به شدت آن اضافه می شود.

اما در میان این حجم انبوه تغییر و تحولات و پیشنهاد ها، هستند قوانینی که تغییر بعضی از آنها واقعا باعث تعجب است. یکی از جالب ترین و غیر قابل تصور ترین طرح های تغییر قوانین فوتبال، طرح حذف آفساید است که در گذشته هم هر ازچند گاهی پیشنهاد هایی مبنی بر کنار گذاشتن اش مطرح شده بود که بارزترین مورد آن به نشست سب بلاتر رئیس پیشین فیفا با مقامات و مسئولان اتحادیه هاکی در سال 2010 باز می گردد؛ در آن تاریخ، بیش از 12 سال از لغو قانون آفساید در مسابقات رشته هاکی می گذشت و بلاتر قصد داشت خروجی این سال ها را در فوتبال پیاده سازی کند. ولی حالا بعد از مدتی، بحث ها در مورد این قانون پر حاشیه و جنجال ساز بالا گرفته و به شدت توسط ستاره سابق آژاکس و میلان و مدیرکنونی بخش توسعه فنی فیفا در حال پیگیری است، او در این باره اظهار داشته که این قانون به شدت آزاردهنده است و باعث می شود مهاجمان مانند بچه‌های کوچکی که فوتبال بازی می‌کنند، باید در محوطه جریمه بمانند تا تقاضای توپ کنند.

چندی قبل هم فرانک لمپارد، اسطوره باشگاه چلسی، در این باره گفت:

هیچ قانون شفافی در مورد آفساید وجود ندارد،می توانیم همه از آفساید صحبت کنیم و در نهایت با دیگران مخالفت کنیم، چون فصل الخطابی در مورد آن وجود ندارد.و از دلایل دیگر موافقین حذف این قانون که به شدت هم روی آن مانور می دهند میتوان به افزایش چشم گیر رد و بدل شدن گل در بازی ها اشاره کرد که معتقدند باعث بالارفتن جذابیت مسابقات می شود.

افراد زیادی هم نظری مخالف این گروه دارند وباور دارند وجود قانون آفساید از تمرکز بازیکنان در جلوی دروازه حریف جلوگیری کرده و هیچ بازیکنی نمی‌تواند در نزدیکی دروازه حریف ایستاده و با صبر کردن برای توپ شانسی برای گل زدن داشته باشد و امکان ارسال پاس‌های بلند به نزدیکی دروازه حریف هم محدود می‌شود. به این ترتیب مدافعان نیز می‌توانند از دروازه خودی فاصله بگیرند و در جریان بازی مشارکت بیشتری داشته باشند وادامه می دهند که فوتبال بدون قانون آفساید تبدیل به بازی در دو انتهای زمین می شود و اصلاً در میانه میدان حرکتی جریان نخواهد داشت.و این یعنی از بین رفتن پاس های کوتاه و کارهای ترکیبی و تکنیکی روی زمین و در در واقع فراموشی فوتبال زیبا.

قانون آفساید از زمان اجرایی شدنش در زمین های فوتبال یکی از پر حاشیه ترین قوانین فوتبال بوده است. به این دلیل که این قانون کاملا متکی بر نیروی انسانی (داور و کمک داور) بوده است حواشی و اشتباهات سهوی و عمدی و البته تاثیر گذار بسیاری در تاریخ فوتبال از اجرای این قانون نشات گرفته اند. آخرین مورد مناقشه آن می توان به گل تساوی منچستریونایتد برابر لیورپول در تساوی یک بر یک دو تیم اشاره کرد.

گل گونزالو هیگواین به آلمان در فینال جام جهانی 2014 که در موقعیت آفساید به ثمر رسید.

حقیقت امر این است که از پیدایش ابتدایی آفساید که به مسابقات فوتبال مدارس خصوصی انگلیس در سده نوزدهم بر می گردد که درآن مسابقات هر بازیکنی که جلوتر از توپ بود «آف هیز ساید» (off his side) محسوب می‌شد و دهه های 1860 و 1870 که با پیشرفت فوتبال، این قانون شکل رسمی و جدی تری به خودش گرفت و تا عصر حاضر، مورد همیشگی بحث و جدل تمام اهالی فوتبال بوده و کارشناس و مربی و بازیکن و هوادار هم ندارد و هر کسی که اندک علاقه و آگاهی به مستطیل سبز و قوانین اش داشته باشد در این مورد اظهار نظر می کند.

حال باید دید آفساید که تنها قانونی است که نوعی تاکنیک و حتی تعیین کننده روش بازی برخی تیم ها محسوب می شود و مربیان مطابق با شدت آفساید گیری از مدافعین کمتر یا بیشتری استفاده می کنند و خالق کلی لحظه احساسی و تراژدیک فوتبالی بوده است و بارها شاهد این تصویر بوده ایم که تیم هایی با زدن گل ،حتی شادی پس از گل را هم انجام دادند ولی به ناگاه با دیدن داوران کناری و سوت داور آرزوهایشان را بر باد رفته دیدند و حتی پیپو اینزاگی ،مهاجم فرصت طلب سالهای نه چندان دور میلان که به فرزند آفساید معروف است و لقب اش را از این قانون وام گرفته چه سرنوشتی پیدا می کند.

7478