داستان هایی از تاریخ فوتبال ایتالیا؛ از رسوایی «ساعت گیت» تا پرپر شدن یاس های بنفش!

وبسایت رسمی برنامه نود - نام فوتبال ایتالیا با داورهای جنجالی و جنجال های داوری گره خورده است. در تاریخ فوتبال ایتالیا، هیچ داوری به اندازه پیر لوئیجی پایرتو جنجالی نبود. رسوایی های داوری در تاریخ کالچو نه تنها به درون مستطیل سبز محدود نمی شد، بلکه بسیاری از آن ها را می بایست در پستوی نهان خانه ها جستجو کرد.

ساعت گیت!

پیر لوئیجی پایرتو یکی از مشهورترین داورهای ایتالیایی در دهه های 1980 و 1990 بود که قضاوت فینال یورو 1996 را بر عهده داشت. او بعدها وارد کمیته داوران فدراسیون فوتبال ایتالیا شد و تا سال 2005، مسئولیت انتخاب داور مسابقات فوتبال عمدتاً بر عهده وی بود. پایرتو  در سال 1981 و در 29 سالگی برای اولین بار در سری آ قضاوت کرد و لقب جوان ترین داور تاریخ این مسابقات (تا آن زمان) را به دست آورد. او یک داور سخت کوش و عاشق کار خود بود و ده ها بار فیلم داوری های خودش را بازبینی می کرد در حالی که مادرش باید پیراهن او را اتو می زد. زندگی شخصی این داور نیز با اتفاقات عجیبی همراه بود که قابل بیان نیست. پایرتو پس از بازنشستگی از داوری و حضور در کمیته داوران، با یک رسوایی بزرگ در سال 2000 رو به رو شد.

پیر لوئیجی پایرتو

روزنامه های ایتالیایی در ژانویه سال 2000 فاش کردند که فرانکو سنسی رئیس وقت باشگاه رم، تعدادی ساعت گران بهای رولکس را به برخی از اعضای کمیته داوران هدیه داده است. سنسی در دفاعیه خود گفت که او تنها 40 هزار پوند را بابت خرید این ساعت ها خرج کرده و اهدای چنین کادوهایی طی 5 یا 6 سال قبل یک امر عادی می باشد. همچنین رئیس و مالک وقت باشگاه رم اعتراف کرد که پیش از این، چند بطری از نوشیدنی های گران قیمت را به اعضای این کمیته داده ولی بابت اهدای آن، هیچ انتظاری از آنها نداشت. فرانکو سنسی در ادامه گفت:

اگر آن ها کادو را پس می دادند، دیگر مشکل خودشان بود. آن ها آزاد هستند که کادو را بگیرند اگر دلشان می خواهد. همه هزینه ها نیز از بودجه عمومی باشگاه رم تأمین شد. همه چیز واضح و شفاف است.

پس از کاهش سر و صداها، به کلیه داورهایی که این 41 ساعت رولکس را دریافت کرده بودند، دستور داده شد که هدایا را برگردانند. بین آن ساعت ها، فقط دو عدد از آن ها طلا بود و 8000 پوند ارزش داشت ولی ارزش مابقی ساعت ها 1800 پوند تخمین زده شد. این رسوایی در روزنامه های ایتالیایی به «ساعت گیت» معروف گردید.

در همان روزها، افشاگری های دیگری نیز صورت گرفت و این بار نوبت اتهام به باشگاه اینتر بود. اینتر 36 دستگاه پزشکی-ورزشی به ارزش هر کدام 700 پوند برای داورها و 74 ساعت فیلیپس به ارزش هر کدام 180 پوند را برای کمک داورها به عنوان هدیه فرستاد. یکی از داورها ساعت خودش را فروخت و در نتیجه قادر به پس دادن آن نبود. مأموران مالیاتی ایتالیا نیز به این مسئله ورود کرده و حتی یک پرونده در دادگستری مفتوح گردید. اگر چه داورهای سطح پایین تر بالاجبار این هدایا را پس فرستادند اما ساعت های طلای اهدایی به اعضای کمیته داوران، هرگز پس فرستاده نشد. شاید پس فرستادن هدایا موجب ایجاد تشکیک بیشتر علیه اعضای کمیته داوران می گردید.

اگر چه این رسوایی برای بسیاری از اهالی فوتبال ایتالیا یک اتفاق عجیب نبود اما ظن علیه داورها را بیشتر کرد. در پرونده رسوایی بزرگ فوتبال ایتالیا در سال 2006 موسوم به «کالچوپولی»، بارها نام پیر لوئیجی پایرتو مطرح شد و «ساعت گیت» نیز یکی از اتهامات دوران کاری او بود. در تاریخ 130 ساله کالچو، موارد متعددی از فساد بین باشگاه ها، مدیران، مربیان و بازیکن ها وجود داشته و فساد داورها در مقایسه با آنها بسیار کمتر است. یک ضرب المثل معروف در فوتبال ایتالیا وجود دارد با این مضمون:

نیازی نیست که به داورها رشوه بدهید، آن ها خودشان در زمان های مشخص، طرف دار تیم های مشخص هستند!

فرانکو سنسی

نخستین پرونده رسوایی داورهای ایتالیایی به اوایل دهه 1950 مربوط می شود که گروهی از آن ها اقدام به تبانی روی نتایج بازی ها کرده و پس از افشاگری، سال ها محروم شدند. یکی از بدترین رسوایی های داوری، پرونده اوگو اسکاراملا داور و همکاری او با باشگاه کاتانیا برای فرار از سقوط به سری ب در سال 1955 بود. جولیو استرلینی یکی از خبرنگارها که چند سال پیش تر با باشگاه کاتانیا همکاری می کرد، برای اولین بار این فساد را افشا ساخت. استرلینی مدعی شد که سه چک را در سه زمان مختلف به اسکاراملا داده و با پرداخت رشوه به یکی از بستگان این داور، از او خواستند تا بازی هایی را که احتمالاً اسکاراملا قضاوت خواهد کرد، به باشگاه کاتانیا اطلاع دهد. برخی اعتقاد داشتند که استرلینی با این افشاگری، قصد باج گیری از باشگاه کاتانیا را در سر می پروراند.

باشگاه کاتانیا نیز برای انتقام گیری از استرلینی کارمند سابق خود، اطلاعیه های متعددی را بین خبرنگارها پخش کرد. در این اطلاعیه ها نوشته شده بود که استرلینی اجازه ورود به هیچ مدرسه ای را نداشته و هنگام تحصیل در مدرسه، اخراج گردید. در نهایت، کاتانیا به سری ب سقوط کرد و اسکاراملا نیز مادام العمر از داوری فوتبال محروم شد. در سال 1955، حداقل سه پرونده رسوایی دیگر در فوتبال ایتالیا رخ داد.

در سال 1974، مسئولان باشگاه فوجا پیش از مسابقه با میلان، به رختکن جینو منیکوچی داور بازی رفته تا یک ساعت مچی را به او هدیه بدهند. داور از پذیرش این رشوه امتناع کرده و داستان را به اطلاع رئیس باشگاه میلان رساند. پس از پایان بازی با تساوی 0-0 و سقوط فوجا، مجدداً این ساعت بر روی میز داور قرار گرفت و او یک بار دیگر از پذیرش این رشوه امتناع ورزید. فوجا به دلیل ارتکاب این عمل مجرمانه، فصل بعد را با جریمه کسر 6 امتیاز در سری ب آغاز کرد ولی منیکوچی داور بازی به علت سلامت اخلاقی، مشهور شد.

مسابقه میلان- فوجا (1974)

توهین و تهاجم به داور یک اتفاق عادی در تاریخ فوتبال ایتالیا است. در بسیاری از مسابقات آماتور یا رده های سنی پایین، از سیلی و اهانت تا مشت و آب دهان به سوی داورها حواله داده شده می شد. در برخی از مسابقات فوتبال بین دانش آموزها، اتفاقات عجیبی همچون حمله به داور از سوی پدرها یا مادرها صورت گرفت. خوشبختانه این مسائل در فوتبال رده حرفه ای بسیار کمتر بوده اما نمونه هایی از آن وجود دارد.

وقتی که یاس های بنفش پرپر شدند

در سال 1952، تیم لنیانو از یک شهر کوچک صنعتی در اطراف میلان، در سری آ بازی می کرد. یاس های بنفش (لقب تیم لنیانو) در بازی خانگی ماه فوریه مقابل بولونیا روی زمین یخ زده نیاز مبرمی به امتیاز داشتند. برونو تاسینی اهل ورونا داور این مسابقه دراماتیک بود. این داور در نیمه اول و طی صحنه ای که بازیکن بولونیا با مشت به صورت یار حریف کوبید، وی را اخراج نکرد. تاسینی از اعلام دو ضربه پنالتی محرز برای لنیانیو امتناع کرده اما در دقیقه 78 بازی و هنگامی که نتیجه 2-2 بود، یک ضربه پنالتی را به سود بولونیا گرفت.

پس از این تصمیم داور، برخی تماشاگرها از بالکن خانه های اطراف اقدام به پرتاب گلوله های برف و حتی بالش به سوی داور کرده و سپس عده ای نیز به درون زمین حمله ور شدند. تاسینی داور مسابقه پس از مشاهده این اتفاقات، دستور به تعطیلی بازی داده و به سرعت از زمین بیرون رفت تا مطابق قوانین آن زمان فدراسیون، تیم بولونیا با حساب 2-0 به عنوان تیم پیروز اعلام شود. بسیاری از روزنامه ها این شکست تیم لنیانو را به گردن داور انداخته و او را مورد ملامت قرار دادند. روزنامه مشهور La Gazzetta dello Sport ، در تیتر نخست خود از عبارت «تاسینی، لنیانو را شکست داد» استفاده کرد. برخی دیگر از روزنامه ها نیز ابراز امیدواری نموده که این آخرین داوری تاسینی باشد.

مسابقه لنیانو- بولونیا (1952)

هواداران عصبانی حتی پس از پایان این بازی جنجالی نیز تاسینی را رها نکرده و با حمله به این داور در یک کافه، به پروتزهای دندان او آسیب زدند. سپس در هنگام حضور در ایستگاه قطار، 6 یا 7 هوادار لنیانو از دو خودرو پیاده شده و به سوی وی حمله کردند اما کمک داور توانست جان تاسینی را نجات دهد. پس از این نزاع، تاسینی را به بیمارستان رساندند ولی او چند دندان خود را از دست داد.

پلیس این مهاجمان جوان را دستگیر کرد و در همان حال، هواداران لنیانو همچنان خشمگین بودند. تعدادی از آن ها که کارگر کارخانه بودند، با لباس های کارگری آبی رنگ خویش به میلان سفر کرده و پلاکاردهایی را با مضامین زیر به نشانه اعتراض، در تجمع خود به همراه داشتند:

ورزش در لنیانو مرده است!

به چهل سال شور و نشاط هواداران خیانت شد!

سازمان لیگ فوتبال ایتالیا باشگاه لنیانو را به مدت 11 ماه از بازی های خانگی محروم کرد. لنیانو در پایان همان فصل و با کسب فقط 17 امتیاز، در مکان انتهای جدول سری آ ایستاد و به دسته پایین رفت. فصل بعد نیز سقوط لنیانو به یک دسته پایین تر اتفاق افتاد و این تیم هرگز به بالاترین سطح فوتبال ایتالیا باز نگردید. اما تاسینی سرنوشت متفاوتی داشت و در دهه 1960 تبدیل به یکی از اعضای مهم کمیته داوران شد.

تیم لنیانو در فصل 57-1956

کالچو، داستان فوتبال ایتالیا ادامه دارد...

4464