نشست نقد و بررسی کتاب فوتبال و فلسفه عصر سه شنبه هجدهم مهرماه برگزار شد و حمید علیدوستی مربی فوتبال، حسین شیخ رضایی مدرس فلسفه، حمیدرضا ابک روزنامهنگار و عیسی عظیمی مترجم این کتاب درباره فوتبال و فلسفه سخن گفتند.
به گزارش "ورزش سه"، این نشست که با استقبال خوب علاقهمندان به مطالعات بینرشتهای و نیز اصحاب رسانههای ورزشی مواجه شده بود با قرائت یادداشتی شروع شد که دکتر رضا داوری اردکانی پس از مطالعه بخشی از کتاب درباره آن نوشته بود. رئیس فرهنگستان علوم ایران که پیشتر نیز علاقه خود به فوتبال و مطالعات فرهنگی در این زمینه را با انتشار مطالبی در قالب مقاله به اثبات رسانده بود، این بار از ضرورت این مطالعات یاد میکرد. این متفکر و فیلسوف ایرانی در یادداشت خود به صراحت فوتبال را به عنوان زمینهای جذاب برای تفکر فلسفی و بنیادین دانسته و با قیاس گل فوتبالی و هدف غایی در فلسفه ارسطو، خاطرنشان کرده بود: «گل در فوتبال هدف نیست ولی آن را از فوتبال حذف نمیتوان کرد زیرا فوتبال با گل به کمال خود میرسد. علت غایی هم در فلسفه ارسطو کمال وجود است، و نه مقصد و غایتی که آدمیان بخواهند به آن برسند». دکتر داوری اردکانی کتاب فوتبال و فلسفه را نقطه شروع مناسبی برای مطالعه فلسفه به ویژه برای علاقهمندان به فوتبال دانسته و لزوم تداوم ترجمه کتابهایی از این دست را یادآوری کرده بود.
حمید علیدوستی مربی فوتبال و بازیکن سابق تیم ملی در ادامه برنامه در مورد نسبت فوتبال با فرهنگ سخن گفت فوتبال ایرانی را به شدت نیازمند مطالعات فرهنگی دانست. او همچنین به عنوان کسی که از درون فوتبال با آن درگیر بوده، نگاه خود را بیشتر آکنده از رنج فوتبالی توصیف و خاطرنشان کرد که تلاقی فلسفه و فوتبال، شاید نیاز به ضلع سومی به نام رنج درون بازی داشته باشد.
عیسی عظیمی مترجم کتاب نیز در ادامه برنامه با اشاره به ضرورت ترجمه کتاب فلسفی در حوزه فوتبال، آن را قدمی برای جستجوی معنای این پدیده مدرن و جهانشمول توصیف کرد. او همچنین با اشاره به دشواریهای ترجمه کتابی که سیویک فصل آن توسط چهل نفر استاد فلسفه از نقاط مختلف جهان و با لحنهای مختلف نوشته شده، انگیزه خود از ترجمه این کتاب را انبوه مخاطبانی دانست که فوتبال را به عنوان سرگرمی دنبال میکنند. مترجم در ادامه با اشاره به فصلی از کتاب درباره مقایسه فوتبال و هنر، فوتبال را هنری اگر نه فاخر که عامه پسند، اما در دسترس همگان و کارکردگرایانه دانست و از این لحاظ فوتبال را به مراتب هنرمندانهتر از آثاری توصیف کرد که به عنوان هنر فاخر تنها در دسترس عدهای معدود قرار دارند و تاثیر چندانی بر جهان واقعی ما نمیگذارند.
نسبت فوتبال و مخاطب موضوعی بود که حمیدرضا ابک روزنامهنگار حوزه فلسفه و اندیشه صحبتهای خود را با آن شروع و به مطالبی هر چند اندک اشاره کرد که پیشتر در مطبوعات ایران در این حوزه منتشر شده بود. او همچنین ضمن اشاره به رویکرد ضعف یکی دو فصل از کتاب در استخراج فلسفه از متن فوتبال به جای استدلال فلسفی، فصلهایی از کتاب را حاوی استدلالهای درخشان دانسته و عنوان کرد فصل اول کتاب با عنوان «چرا فوتبال اینقدر جذاب است؟» بهترین پاسخ مستدل و ممکنی بود که میشد به این پرسش داده شود. او همچنین کتاب فوتبال و فلسفه را از لحاظ روشمندی در استدلال شایان توجه دانست و بر اهمیت دقت در مباحث فلسفی مطرح شده در رسانههای ما تاکید کرد.
حسین شیخرضایی فارغالتحصیل فلسفه علم از دانشگاه دورهام انگلستان نیز با اشاره به تاریخچه فلسفه ورزش، زیبایی شناسی را نکتهای دانست که همواره در نگاه فلسفی به ورزش مورد توجه بوده است. او همچنین فلسفه اخلاق در ورزش را از عینیترین مسایل این حوزه عنوان کرد و تغییر قوانین در ورزشهای مختلف را برآمده از نگاهی دانست که مراقب است تا مرزهای اخلاق زیر پا گذارده نشود. این مدرس فلسفه وجه تمایز این کتاب را حرکت در مرز فوتبال و فلسفه عنوان کرد و آن را برای کسانی مناسب دانست که تنوع نگاه را به عنوان ارزشی علمی دنبال میکنند و این موضوع را میتوانند با این کتاب تمرین کنند.
نشست نقد و بررسی کتاب فوتبال و فلسفه پس از حدود دو ساعت با پاسخ سخنرانان به پرسشهای حاضران پایان یافت.