وب سایت رسمی برنامه نود- جمعه شب آخرین قسمت از فصل سوم برنامه دورهمی از شبکه نسیم پخش شد و عادل فردوسی پور تهیه کننده و مجری برنامه نود مهمان این برنامه بود.
به گزارش وب سایت نود، در ابتدا مهران مدیری مجری برنامه دورهمی عادل فردوسی پور مهمان برنامه را اینگونه معرفی کرد: مهمان امشب برنامه آنقدر محبوب و دوست داشتنی است که اصلاً به معرفی نیاز ندارد؛ عادل فردوسی پور.
در ابتدای گفت و گو، عادل فردوسی پور با همان لحن همیشگی در هنگام گزارش مسابقات فوتبال، با بینندگان و تماشاگران سلام کرد که با خنده تماشاگران حاضر در برنامه همراه شد. در ادامه گفت و گوی مهران مدیری با عادل فردوسی پور در آخرین برنامه دورهمی را می خوانید.
مدیری: مدت زمان زیادی است که بارها در دوربین برنامه از عادل جان خواستم تا مهمان برنامه دورهمی باشد تا اینکه بالاخره ایشان به برنامه آمدند. گفتگو را از همین موضوع شروع کنیم که چرا از گفت و گو و مصاحبه فراری هستی؟
فردوسی پور: بنده کلاً آدم کم حرفی هستم. غیر از برنامه نود یا جلوی دوربین، در سایر مواقع آدم کم حرفی هستم؛ مثلاً وقتی با همکارانم تماس می گیرم تا کاری را انجام بدهند، هرگز بیش از یک دقیقه طول نمی کشد. اطرافیانم بهتر می دانند که نه تنها فرد پرحرفی نیستم، بلکه خیلی کم حرف هستم و کمی خجالتی.
مدیری: خیلی جالب است که نوع اجرایت بسیار راحت است؛ این نوع اجرا که البته خیلی هم خوب است، یک شیوه اجراست یا شکل رفتار تو اینگونه است؟
فردوسی پور: بله این مسئله ای که شما گفتید درست است و من در اجرای برنامه خیلی راحت هستم، هرچند که برخی بخش های آن هم خیلی جالب نیست. مثلاً چند سال پیش در حالیکه کارشناس برنامه صحبت می کرد، از استودیو خارج شدم و برای مسئله ای با مدیر شبکه 3 آقای پورمحمدی تماس گرفتم که ایشان خیلی تعجب کرد که من الان باید در حال اجرای برنامه باشم اما با موبایل ایشان تماس گرفتم. البته تمام تلاشم این است که همه تمرکزم در هنگام اجرای برنامه حفظ کنم و اینگونه هم هست.
مدیری: این سئوال از یک سری از مهمانان برنامه پرسیده شده اما به نظرم شاید بهترین جواب را خودت بدهی. این فوتبال چیست که اینقدر جذاب است؟ ما این همه ورزش جذاب داریم ولی چرا اینقدر همه جهان دنبال فوتبال هستند و اینقدر فوتبال برای آنها جذاب است؟ اصلاً جذابیت فوتبال در کدام بخش آن است؟
فردوسی پور: فوتبال پدیده عجیب و غریبی است که همه چیز دارد؛ هیجان، تنش، عشق، علاقه و خلاصه همه چیز دارد. به نظرم تنیس یا شطرنج همه این موارد را ندارند. فوتبال غیرقابل پیش بینی است و هر لحظه باید منتظر اتفاقی باشید. حالا که در راه جام جهانی هستیم و قرار است با اسپانیا یا پرتغال بازی کنیم، باز هم اندک امیدی هست که مثلاً سردار آزمون یک ضربه سر یا حرکتی انجام بدهد، از آن طرف بیرانوند هم درخشان ظاهر شود و همه توپها را بگیرد، و در پایان بازی را یک بر صفر برنده شویم؛ پس اندک شانسی برای خودمان قائل هستیم، کما اینکه در بازی آرژانتین در جام جهانی برزیل نزدیک بود این اتفاق رخ دهد. اما در ورزشی مثل بسکتبال، اگر با آمریکا یا صربستان بازی کنیم، تحت هر شرایطی، بازی را با اختلاف زیاد می بازیم؛ یا در تنیس اگر شاهین خالدان با آلکساندر زوروف هم بازی کند، بازی را در دو ست شش بر صفر واگذار می کند. بنابراین، این ویژگی غیرقابل پیش بینی بودن فوتبال که مثلاً هر لحظه می توان انتظار داشت که مسی یا محمد صلاح کار خاصی در بازی انجام دهند، همین باعث جذاب تر شدن فوتبال می شود.
در این لحظه، فردوسی پور از مهران مدیری خواست تا کمی فوتبال تماشا کند و مدیری هم گفت که از بین فوتبالیست های جهان فقط شوچنکو و پائولو روسی را می شناسد اما علت آن را نمی داند؛ فوتبال هم فقط بازی های تیم ملی ایران در جام جهانی و فینال جام جهانی را می بیند. عادل فردوسی پور هم از مدیری دعوت کرد تا در ویژه برنامه جام جهانی 2018 به پشت صحنه برنامه تلویزیون برود و فینال جام جهانی را در کنار آنها تماشا کند. و ادامه گفتگو؛
مدیری: تا جایی که اطلاع دارم کار خود از روزنامه نگاری در یک روزنامه ورزشی شروع کردی؛ از چه سالی به طور حرفه ای و جدی کار گزارشگری را آغاز کردی؟
فردوسی پور: سال 1373 در روزنامه ابرار ورزشی مترجم بود، و بعد از آن برای تست دادن به صدا و سیما رفتم. اوایل هم مدتی گزارش بازی های تنیس را به من دادند. بعد به دلیل اینکه اطلاعات فوتبالی می دادم، کم کم وارد گزارشگری فوتبال شدم و تقریباً از سال 1375 به طور جدی وارد این حرفه شدم.
در اینجا، مهران مدیری به گفتگو با عادل فردوسی پور در برنامه «ببخشید، شما» اشاره کرد که 19 سال از آن روز می گذرد. در آن زمان، سه چهار سال از ورود جدی عادل فردوسی پور به دنیای گزارشگری می گذشت. مدیری سپس بحث برنامه نود را مطرح کرد.
مدیری: کمی درباره نود صحبت کنیم؛ ایده اولیه برنامه از خودت بود؟
فردوسی پور: همیشه به عنوان یک علاقمند به فوتبال این سئوال در ذهن من بود که مثلاً بازی چوکا در شهر تالش که به قلعه عقابها معروف بود، چگونه بوده، داوری آن چطور بوده است زیرا آن موقع بازیها از تلویزیون پخش نمی شد. من برنامه های مشابه زیاد در فوتبال انگلیس یا ایتالیا زیاد تماشا می کردم. به نظرم جای چنین برنامه ای که همه بازی های فوتبال هفته را پوشش بدهد، و آنها را بررسی کند، خالی بود. طرح اولیه را به تلویزیون دادم و آنها هم به یک جوان 25 ساله ای که تجربه آنچنانی ندارد، اعتماد کردند و کار را شروع کردیم و پله پله جلو رفتیم تا الان که برنامه نود به این جایگاه رسیده است.
مدیری: چیزی که بسیار ارزشمند به نظر می رسد این است که حدود 20 سال است که یک برنامه زنده را در اوج نگه داری؛ به نظرم این کار فرمول خاصی دارد، آن هم برای یک برنامه چالشی و زنده که کار بسیار سختی است. راز این مسئله چیست؟
فردوسی پور: همیشه اعتقاد دارم که قهرمان شدن خیلی کار سختی است، اما قهرمان ماندن، اول ماندن و در صدر قرار داشتن کار بسیار سخت تری است. خود شما با هجمه ها، چالش ها، حسادت و فشارها را دیده اید و جنس دغدغه من را می دانید. بنده خیلی صبر و تحمل کردم، چالش ها و فشارهای زیادی را تحمل کردم. خودم را خیلی به روز نگه داشتم، تیم بسیار خوبی را دور هم جمع کردم. همه این مسائل در کنار هم باعث شده تا برنامه به روز باشد، همیشه برنامه های روز دنیا را رصد می کنیم و سعی داریم هر سال چیز تازه تری برای بینندگان داشته باشیم تا از طراوت و تازگی برنامه کاسته نشود. مسئله دیگری که بسیار به من کمک کرده این است که با مردم صادق بوده ام و مردم هم به برنامه اعتماد کردند. همه این عوامل باعث شد تا پس از گذشت بیست سال برنامه با اقبال بسیار خوب مردم مواجه شده و این مسئله باعث افتخار من است.
مدیری: آیا تا به حال پیش آمده که بخواهی از خیر این کار بگذری و دیگر قصد ادامه نداشته باشی؟
فردوسی پور: پیش آمده اما بسیار مقطعی و زودگذر بوده است. مثلاً گاهی اوقات به خودم می گویم که بس است، دیگر چقدر باید فشارها و هجمه ها را تحمل کنم، چرا اینقدر برخی مسئولین انتقادپذیر نیستند؛ اما آنقدر عشق و علاقه به مردم و کار داشته ام که گفتم فشارها را تحمل می کنم و این همه سختی و ناملایمتی را به جان می خرم اما برنامه را پیش می برم و سعی کردم هیچ وقت روی آنتن ناراحتی خودم را بروز ندهم و همیشه همان عادل فردوسی پوری باشم که مردم دیده اند. بله فشارها خیلی مرا اذیت کرده اما کمرم را خم نکرد. سعی کردم باشم و بجنگم و در واقع خیلی خیلی هم جنگیدم؛ الان هم خیلی خوشحالم که برنامه نود به آن جایگاه و پایگاهی رسیده که این همه مخاطب دارد.
مدیری در ادامه در خصوص برخی دعواها و تنش های مهمانان برنامه صحبت هایی را به شوخی مطرح کرد وبه فردوسی پور گف رکورد دعوای چند نفر همزمان را روی خط برنامه داری
فردوسی پور: اول تکذیب می کنم که از دعوای دیگران خوشحال می شوم. واقعاً دوست ندارم که در برنامه این اتفاق بیفتد که دو نفر با هم دعوا کنند و این مسئله اصلاً در ذات من هم نیست. مسئله ای که باید اشاره کنم این است که اگر یک برنامه به لحاظ استانداردهای برنامه سازی را پخش کنیم و از ریتم برنامه، پخش آیتم های مختلف و .... فوق العاده و خیلی خوب باشد، فردای آن نظر مردم این است که برنامه چیز خاصی نداشته و در برنامه نود هیچ اتفاقی نیفتاده است. بنده خیلی دوست دارم که این ذهنیت را در مردم تغییر بدهم که برنامه خوب برنامه ای نیست که حتماً دعوا و تنش در آن باشد؛ یک برنامه می تواند بدون جنجال و دعوا و تنش باشد، اما برنامه بسیار خوبی باشد و مردم هم از آن راضی باشد. از طرفی، یک برنامه هم که دعوا و تنش و جدل داشته باشد، لزوماً یک برنامه خوب نیست؛ مثلاً ما برنامه هایی با همین شرایط داشته ایم اما خود من اصلاً از آن برنامه راضی نبودم و از خودم می پرسم که چرا این اتفاق رخ داده است. اما باید پذیرفت که رخ دادن این مسئله اجتناب ناپذیر است.
مدیری: دو تفاوتی که من با تو دارم این است که فوتبالی نیستم و تفاوت دیگر اینکه پشت صحنه های برنامه شما بسیار شلوغ است اما در برنامه من اینطور نیست. اما یک مسئله دیگر، همه می دانیم که تو فردی به شدت باهوش هستی و این مسئله در دوران تحصیلت هم قطعاً وجود داشته است. کمی از دوران تحصیل برای ما بگو...
فردوسی پور: دوره لیسانس را در دانشگاه صنعتی شریف خواندم، در سال 1387 هم در صنعتی شریف کارشناسی ارشد گرفتم، و امسال یعنی سال 1397 هم امیدوارم در رشته مدیریت رسانه مقطع دکتری را تمام کنم. چند سالی است که در دانشگاه تدریس می کنم.
مدیری: شما جایی گفتی با این حجمی که درس خواندی، اما دانشجوی شب امتحانی بودی...
فردوسی پور: بله بیشتر شب امتحان درس می خواندم.
مدیری: و شما از تعطیلات خوشت نمی آید. درست است؟
فردوسی پور: بله. شدیداً با تعطیلات مخالفم. کار را بیشتر دوست دارم. با وجودی که به خاطر زیاد شدن سایتها و شبکه های مجازی، کمتر کسی دیگر روزنامه می خواند، اما من روزنامه خواندن را دوست دارم. پس وقتی تعطیلات عید می رسد و بیست روزی روزنامه چاپ نمی شود، خیلی بدم می آید، یا اینکه روزهای بین تعطیلات را هم تعطیل می کنند. اما امسال عید تنها سالی بود که از تعطیلات ناراحت نشدم چون در تعطیلات عید کارهای مربوط به ترجمه یک کتاب را انجام دادم و بعد از آن برای اولین بار در زندگی احساس کردم که چقدر تعطیلات خوب است. در کل من خیلی کار می کنم و خسته نمی شوم. مثلاً دوشنبه شب بعد از برنامه نود، با بچه های برنامه هستم و تا به منزل برسم، ساعت حدود 3 و نیم است. وقتی به منزل رسیدم، تیم فانتزی ام در یوفا را نگاه می کنم و سپس روزنامه های دوشنبه را می خوانم. ساعت حدود پنج می خوابم و صبح سه شنبه به جلسه مربوط به برنامه هفته بعد می روم. اغلب وقت کم می آورم و احساس می کنم بین سه شنبه و چهارشنبه یا چهارشنبه و پنج شنبه باید یک روز دیگر اضافه شود، اما به دلیل از کار لذت می برم، اصلاً خسته نمی شوم و از تعطیلات هم خیلی خوشم نمی آید.
مدیری: شما یک سبک خاصی از گزارشگری را وارد این حرفه کردی و عده دیگری از گزارشگران هم دوره یا بعد از خودت را تحت تأثیر قرار دادی؛ از درست تلفظ کردن اسامی بازیکنان و اصطلاحات فوتبال گرفته تا یک گزارش بسیار خوب و بدون اشتباه و اطلاعات وسیعی که یک نفر در مورد حرفه خودش دارد. از همان سالها این سبک را به این حرفه وارد کردی و باعث شد تا دیگران به مرور خودشان را به لحاظ کاری روتوش کنند و این مسئله خیلی ارزشمند است. اینها که گفتم سئوال نیست، فقط می خواستم به یک ارزش بزرگ در مورد شما اشاره کنم و بگویم این دستاوردها را خود شخص عادل فردوسی پور داشته است. این سئوال را از خودت دارم که با همه این اوصاف، آیا در این همه سال در برنامه نود یا گزارش بازی های فوتبال اشتباه عجیبی داشته ای؟
فردوسی پور: اشتباه که بله قطعاً داشته ام. یک مسئله ای که خیلی از آن بدم می آید، این است که مثلاً در هنگام پخش مسابقات فوتبال، یک نفر را در میان تماشاگران نشان بدهند اما من آن شخص را نشناسم. ما گزارشگران بسیار خوبی در کشور داشته ایم که به شرایط سنی من نمی خورد که گزارش های مرحوم بهمنش در ذهن من بماند اما بعد از آن گزارش های آقای شفیع، بهروان و کوثری بودند که من گزارش های آقای شفیع و کوثری را خیلی دوست داشتم. سپس آقای خیابانی آمد و به عنوان نماینده نسل جدید که من، پیمان (یوسفی)، مزدک (میرزایی) و .... وارد این حرفه شدند. الان وقتی نام بازیکن را در اینترنت جستجو می کنید، خیلی اطلاعات زیادی در مورد آنها نمایش داده می شود، و بنابراین هر اطلاعاتی را نمی توانید در گزارش فوتبال بگویید و باید در این زمینه دقت کرد. از آنجایی که خودم از دیدن فوتبال لذت می برم و بازی را با تمام وجودم می بینم، پس سعی می کنم لذت و حس خودم را به بیننده منتقل کنم. اگر در انجام این کار موفق باشم، پس گزارش خوبی انجام داده امارات اما اگر قرار بر این باشد که با بی حوصلگی و بدون هیجان بازی را گزارش کنم، چنین گزارشی را دوست ندارم؛ بنابراین، تمام سعی خودم را می کنم تا احساس لذت بردن از فوتبال را به بیننده یا شنونده منتقل کنم.
مدیری: فوتبال پدیده گسترده و پیچیده ای است؛ در کشورمان هم خیلی از مسائل وجود دارد که مثلاً مافیا و دلال و .. دارد، فوتبال را ناپاک می کند. آیا تا حالا پیشنهاد مالی داشته ای؟
فردوسی پور: بله انواع و اقسام پیشنهادها را داشته ام. به خصوص در سال های ابتدایی برنامه پیشنهادات زیادی را مطرح می کردند، اما برخورد و واکنش بنده به گونه ای بوده که خودشان الان بهتر می دانند که برای چنین مسائلی اصلاً سراغ من نیایند. عقیده دارم هر جا که پول باشد، قطعاً فساد هم وجود دارد، بنابراین چون در فوتبال پول زیادی وجود دارد، متأسفانه فساد هم هست و این مسئله اجتناب ناپذیر است. در نتیجه فوتبال آن زشتی ها و فسادی را که نباید داشته باشد، در خود دارد.
مدیری: یکی از ویژگی هایت این است که طی این دو دهه هم خودت و هم برنامه نود را سلامت نگه داشته ای و این مسئله بسیار جای تقدیر دارد.
فردوسی پور: این نظر لطف شماست. همکاران بنده همه افراد سلامت، پاک و قانعی هستند. در تلویزیون بودجه کافی برای تهیه برنامه های ورزشی نیست و برنامه نود هم از این قاعده مستثنی نیست. من در طول این بیست سال با حداقل هزینه ها و امکانات برنامه نود را پیش برده ام اما کم کاری نکرده ام. مثلاً اگر قرار بوده تا برای یک بازی در شهرستان، همکاران را اعزام کنیم این کار را انجام می دادم و همانطور که گفتم آنها افراد پاک و سالمی هستند. یکی از افتخارات من این است که با این گروه پاک و صمیمی کار می کنم.
مدیری: عاشق شده ای؟
فردوسی پور: بله و هستم. عشق به زندگی انسان معنا و جهت می دهد و خیلی مسئله طبیعی و عادی است.
مدیری: هنگام عصبانیت چه کار می کنی؟
فردوسی پور: خیلی کم عصبانی می شوم. فکر می کنم فرد صبوری باشم و بیشتر مواقع عصبانیت را بروز نمی دهم. کلاً سعی می کنم عصبانی نشوم.
مدیری: ظاهراً به طنز علاقه داری و در نود هم سعی کردی به نحوی از طنز استفاده کنی؟
فردوسی پور: دوست دارم و این هم به خاطر شما و خاطرات دوران نوجوانی و جوانی است که در ذهن داریم. شما خود را به عنوان پیشگام در این زمینه مطرح کردی و من همیشه کارهای شما را دنبال می کردم، چهره محبوب من بوده، هستید و خواهید بود. در کل آدم خوش خنده ای هستم اما مثلاً وقتی فیلم کمدی می بینم، نمی خندم. در قسمت نود درجه که پربیننده است، از طنز استفاده می کنیم که خیلی مورد توجه مردم قرار می گیرد و از نویسنده برنامه شما یعنی امیروفایی استفاده می کنیم و با ما همکاری دارد.
مدیری: قرار است برنامه نود ادامه پیدا کند یا برنامه و زمان خاصی برای آن داری؟ یا قصد تغییر خاصی در آن نداری؟
فردوسی پور: من فکر می کنم تا زمانی که مردم با این برنامه همراه باشند و برنامه تکراری نباشد، می تواند ادامه پیدا کند. قرار نیست برنامه نود همیشگی باشد و من فکر می کنم تا زمانی که برنامه خوب باشد و مردم با آن ارتباط برقرار کنند می تواند ادامه داشته باشد.
مدیری: به غیر از فوتبال چه چیزی را خیلی دوست داری؟
فردوسی پور: کلاً بازی و مسابقه را خیلی دوست دارم. زمانی که دبیرستان بودم، با اتوبوس به پارک شهر می رفتم تا در مسابقه دانش و هوش رادیو شرکت کنم. مجری برنامه مرحوم اسکندری، عموی خانم لاله و ستاره اسکندری، بود که هر هفته به عنوان شرکت کننده یا تماشاچی در این مسابقه شرکت می کردم. مسابقات دیگر هم مثل مسابقه هفته مرحوم نوذری و دیگر مسابقات تلویزیون را هم شرکت می کردم. یعنی هر مسابقه ای که شما بگویید، من شرکت کرده ام.
مدیری: از چه چیزی خیلی می ترسی؟
فردوسی پور: از اینکه یکی از عزیزان و نزدیکانم را از دست بدهم اما کلاً آدم ترسویی نیستم و چون هیجان را خیلی دوست دارم، بنابراین از چیز خاصی نمی ترسم. مثلاً در شهربازی تمام بازیها را می روم و از هیچکدام نمی ترسم.
مدیری: آیا مسئله ای هست که در اینجا دوست داشتی در مورد آن صحبت کنیم اما نپرسیده باشم؟ در خصوص اجتماع، مردم، فرهنگ، ...
فردوسی پور: این اتفاق را تحسین می کنم که شما و سایر برنامه های خوبی که در سازمان صدا و سیما ساخته شده و باعث می شود که مردم هفته ای چند ساعت ماهواره و سریال های ترکیه ای و گوشی موبایل را کنار گذاشته و برنامه های تلویزیون را تماشا کنند. حالا فرقی نمی کند که برنامه نود یا دورهمی یا خندوانه تماشا کند. به نظرم تلویزیون این پتانسیل را دارد که از افراد توانمند و ارزشمندی مثل شما استفاده کند و این توانایی را دارد که برنامه هایی بسازد که مردم پای تلویزیون بنشینند که این مسئله می تواند به لحاظ فرهنگ سازی خیلی کمک کند.
مدیری: کاری انجام داده ای که بعداً پشیمان شوی؟
فردوسی پور: بله مثلا در برخی از برنامه ها برخوردی داشتم که بعداً متوجه شدم که انصاف نبود که چنین برخوردی با مهمان برنامه داشته باشم و البته هفته بعد هم از او عذرخواهی کردم چون هیچ ترس و ابایی از عذرخواهی ندارم. هر کسی اشتباه می کند و من هم مستثنی نیستم.
