به گزارش ورزش سه، فوتبال ورزشی است که در آن نتایج و اعداد، حرف آخر را میزند. هر تیم بازی را با تعداد بازیکنانی برابر با تیم مقابل آغاز کرده و تلاش میکند در طول بازی دست حریفش را بخواباند. با یک استدلال منطقی میتوان نتیجه گرفت که مزیت نسبی تیمها از دو عامل سرچشمه میگیرد : توانایی فردی و استفاده از توان جمعی بازیکنان برای بدست آوردن مزیت بر حریف.
وقتی تیمی نمیتواند در همهی نواحی زمین از حریفش بهتر باشد، دستکم میتواند حریف را مجبور به بازی در نواحیای کند که در آنها از برتری عددی برخوردار است. آنچه در فوتبال تاکتیک خوانده میشود را میتوان به صورت فشرده در همین چند جمله خلاصه کرد.
بعد از باخت تلخ و دردناک نیجریه در بازی دیشب مقابل آرژانتین، کارشناسان به درستی تلاشهای نیجریهی جوان را ستایش کردهاند. اما در عین حال، نیجریهایها اگر افسوس بخورند هم حق دارند. این آرژانتین به عقیدهی خیلیها ضعیفترین آلبیسلستهی چند صباح اخیر است و نیجریه با قائل شدن احترام بیش از حد برای آنها بود که شکست خود را قطعی کرد.
بعد از گمانهزنیهای بسیار در مورد وضعیت سرمربی آرژانتین و انتشار خبرهای ضد و نقیض از کمپ این تیم، آلبیسلسته با سومین سیستم متفاوت خود در جام جهانی روسیه به میدان آمد : آرایش 4-4-2 که لیونل مسی به همراه گونزالو هیگواین، دو مهاجمش بودند.
نیجریه اما به سیستم 3-5-2 خود وفادار بود، سیستمی که به صورت طبیعی بر 4-4-2 برتری دارد. گرنوت روا این آرایش را با هوشمندی برای تیمش انتخاب کرده بود تا با انجام یک بازی جسورانه و پرسینگ پرفشار، دفاع پراشتباه آرژانتین را به انجام اشتباه مجبور کند. اوگنکارو اتبو، مامور خاویر ماسکرانو و ویلفرد اندیدی، مامور اور بانگا شده بود. کلچی ایهیناچو و احمد موسی هم وظیفه داشتند پاسهای ارسال شده از مدافعین آخر آرژانتین برای مدافعین کناری را قطع کنند.
اما نیجریه با وجود اینکه با آرایشی که اشاره کردیم میتوانست بر حریف مزیت پیدا کند، در کمال تعجب در زمین خودی به دفاع مشغول شد. آرژانتینیها در میانهی میدان، زمان و مکان کافی بدست آوردند و درحالیکه نیجریه با عقبنشینی خود عملاً به سیستم 5-3-2 سقوط کرده بود، آرژانتینیها توپ را مدام به کانالهایی میفرستادند که در حاشیهی منطقهی حضور سه هافبک نیجریه قرار داشت. در یک صحنه نیکولاس تاگلیافیکو در مرز منطقهی جریمهی نیجریه در حالی صاحب توپ شد که هیچکس متوجه حضور او نشده بود، هر چند ضربهی او با اختلاف بیرون رفت.
در نهایت شاگردان سمپائولی به شکلی تقریباً کمیک به گل رسیدند. برای نیجریه، تیمی که بازی را با این هدف شروع کرده که خط دفاع خود را جلوتر از همیشه آرایش دهد، پرسینگ پرفشار روی هر بازیکنی که توپ را بدست میآورد یک الزام حتمی است. در عوض، بانگای آرژانتینی، آزاد و رها توپ را بدست آورد و توانست با خونسردی تمام، گویی در پارک قدم میزند، سر بالا آورده، محاسبات لازم را انجام داده و توپ را برای مسی بفرستد. مسی هم با عبور از کنت امرو توپ را با اعتماد به نفس وارد دروازه کرد.
این شکل بازی در بخش عمدهی نیمهی اول به همین صورت در جریان بود. قرار دادن خط دفاعی در نزدیکی نیمهی حریف و در عین حال عدم پرسینگ و فشار نیاوردن نیجریهایها روی بازیکنان حریف باعث شد در ادامهی بازی در نیمهی اول، لئون بالوگون کارت زرد بگیرد چرا که آنخل دیماریا از او عبور کرده بود و اگر خطا نمیکرد آرژانتینیها به احتمال زیاد به گل دوم خود میرسیدند.
نیجریهای ها در نیمهی دوم بازی پرفشارتری به نمایش گذاشتند و به جای کلچی ایهیناچوی کماثر، با به میدان فرستادن اودیون ایگالو، بهتر ظاهر شدند. ولی همانطور که از بازی نیجریه و ایسلند مشخص شده بود، همکاری ایگالو و موسی نتوانست دفاع آرژانتین را چندان به خطر بیندازد. ایگالو با اینکه وقتی پا به توپ میشد نمیتوانست استفادهی چندان موثری از فرصتهای خود بکند، اصرار داشت که توپ را روی پاهایش آورده و وقت تلف کند.
گل تساوی نیجریه اما که در اوایل نیمهی دوم بدست آمد با بهبود تاکتیکی تیم بیارتباط بود. بالوگون بعد از ارسال یک توپ از نقطهی کرنر، در محوطهی جریمه به زمین انداخته شد و ویکتور موزس، پنالتی را وارد دروازه کرد تا نتیجهی بازی به تساوی کشیده شود.
میتوان گفت این گل تساویبخش برای نیجریه زودتر از آنچه باید به ثمر رسید. نیجریهایها که میدانستند با یک امتیاز صعود میکنند و مطمئن بودند که از این به بعد آرژانتینیها باید برای رسیدن به گل تلاش کنند، هر چه از ادامهی بازی میگذشت، سوپرایگلها به جای اینکه از روحیهای که در نتیجهی گل تساوی به دست آورده بودند استفاده کنند، بیشتر عقب کشیده و به دروازهی خود نزدیکتر میشدند.
هر چه نیجریه عقبتر میکشید، انتقال از فاز دفاع به حمله برایش سختتر میشد. احمد موسی البته یار مستقیم خود را بارها جا گذاشت و در یک صحنه سانتر ارسالی توسط او باید توسط ایگالو به گل تبدیل میشد که چنین نشد و فرصت برای نیجریه هدر رفت.
فهم اینکه نیجریه چرا آنقدر فضا در اختیار آرژانتینیها گذاشته بود، ممکن نیست.
همینطور اینکه چرا الکس ایووبی سریع، زودتر به میدان فراخوانده نشد تا با در هم شکستن پرسینگ متقابل آرژانتینیها و رساندن سریع خود به زمین حریف، روند بازی را به نفع تیمش برگرداند ؟
در نهایت باید گفت بازی دیشب آرژانتین و نیجریه برای نمایندهی آفریقا، بیشتر یک فرصت از دست رفته به نظر میرسد. همانطور که در این جام جهانی، در مورد چندین تیم دیگر هم مشاهده کردیم، نیجریه نتوانست مزیتهای خود در میدان را به سرعت تشخیص داده و از آن برای مقابلهی موثر با حریفش استفاده کند. و این، بیش از هر چیز دیگری، نشاندهندهی ضعف تیم است و نه ضعیف بودن انفرادی بازیکنان.
آرش جلال منش