پایگاه خبری فوتبالی- صفی الله فغان‌پور، کارشناس حقوقی فوتبال و سیامک رحیم‌پور، مدیر آکادمی باشگاه پیکان روی خط برنامه وقت اضافه رادیو ایران آمدند و در خصوص حق رشد بازیکنان فوتبال ایران به گفتگو پرداختند.
به گزارش فوتبالی، چیا فوادی (سردبیر سایت فوتبالی و کارشناس برنامه وقت اضافه) در ابتدای این برنامه اظهار داشت: می توان گفت در کشور ما میلیون ها دلار پشت بحث حق رشد بازیکنان فوتبال خوابیده است. اگر فوتبال ایران به سمتی پیش برود که سندسازی صورت بگیرد و همه بازیکنان پرونده شخصی داشته باشند و به هر تیمی که منتقل می شوند، ثبت و ضبط شود و به تایید هیات فوتبال و فدراسیون فوتبال برسد، می توان حق رشد بازیکنان ایرانی را دریافت کرد. تمام بازیکنان ایرانی که به فوتبال اروپا منتقل می شوند و اصطلاحا "لژیونر" می شوند، حق رشد دارند. حق رشد متعلق به باشگاه هایی است که بازیکن در سنین پایه در آنها توپ زده است و در صورت ترانسفر شدن این بازیکن به تیمی دیگر می توانند از آن باشگاه خارجی مبلغی را تحت عنوان حق رشد دریافت کنند. در یکی - دو سال اخیر مسئله حق رشد اهمیت بیشتری در کشور ما پیدا کرده است. طبق قانون فیفا، باشگاه کنونی یک بازیکن (مثل آزمون، طارمی، جهانبخش و...) باید 20 درصد مبلغ قرارداد جدید بازیکن را به باشگاهی که بازیکن تا قبل از 23 سالگی در آن بازی می کرده است بپردازد. متاسفانه خیلی از باشگاه های ما اسناد و مدارک معتبری مبنی بر اینکه بازیکن در آن باشگاه بازی کرده است را در اختیار ندارند که به فیفا ارائه دهند.
سپس فغان‌پور روی خط برنامه آمد و درخصوص اینکه تاکنون با چند پرونده مربوط به حق رشد در فدراسیون برخورد کرده است، توضیح داد: یکی از پرونده های مربوط به حق رشد که اخیرا در فدراسیون پیگیری کردیم و به ثمر نشست، ماجرای حق رشد علیرضا جهانبخش بود که سر و صدای زیادی به پا کرد و درنهایت هم پول خوبی به فدراسیون رسید. حق رشد به باشگاه هایی تعلق می گیرد که از سن 12 تا 21 سالگی بازیکن را پرورش و رشد می دهند. حال ممکن است بازیکن در فاصله میان این سنین در چند باشگاه مختلف بازی کرده باشد. در مورد پرونده آقای جهانبخش، باشگاه هایی که مدعی حق رشد بودند یکی باشگاه داماش گیلان بود که منحل شده بود. اگر باشگاهی منحل شده باشد، حق رشد بازیکن مذکور به فدراسیون فوتبال می رسد تا فدراسیون بتواند برای ارتقای تیم های پایه هزینه کند. به غیر از داماش گیلان چند باشگاه دیگر هم درخصوص پرونده آقای جهانبخش مدعی بودند؛ از جمله داماش تهران و دو باشگاه قزوینی که ادعا کردند علیرضا جهانبخش در آنجا فعالیت کرده است. اما از آنجایی که مدارک و مستندات کافی در اختیار نداشتند، حق رشد جهانبخش درنهایت به فدراسیون فوتبال رسید. اخیرا هم کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال باشگاه داماش تهران را محکوم کرد. فدراسیون فوتبال ایران بابت ماجرای جهانبخش توسط کمیته انضباطی فیفا به پرداخت مبلغ 10 هزار فرانک محکوم شده بود. البته در حکم فیفا آمده بود که به علت تعلل کمیته بین الملل فدراسیون فوتبال ایران در پاسخگویی به کمیته انضباطی فیفا این حکم صادر شده که به هر حال کمیته اخلاق فدراسیون باشگاه داماش تهران را به پرداخت همین مبلغ محکوم کرد.
در ادامه گفتگو، رحیم‌پور روی خط آمد و اظهار داشت: حق آموزش که به عنوان حق رشد شناخته می‌شود، سالیان سال است که بر اساس آیین نامه نقل و انتقالات مصوب سال 96 دارد اجرا می شود. یکی از معضلات این قضیه این است که قوانین به روز نشده‌اند. اعداد و ارقام امروز مربوط به سال 96 هستند و هیچ بخشی از هزینه های تیم‌داری امروز را پوشش نمی‌دهند. قوانین باید به شکلی نوشته شوند که خودشان، خودشان را به روز رسانی کنند و یا اینکه هر سال جلساتی برگزار شوند تا قیمت ها به روز شوند تا به درد باشگاه ها بخورد. در هیات فوتبال هر سال از باشگاه ها بابت تک تک بازیکنان، مبلغی به عنوان حق عضویت گرفته می شود و همزمان در ثبت نام بازیکنان، مبلغی به عنوان حق عضویت فدراسیون فوتبال گرفته می شود. زیرا باید پرونده سازی هایی که اشاره شد را انجام دهند و داشته باشند. باشگاه ها نیز باید پرونده های لازم را برای گرفتن حق رشد چه داخل کشور و یا چه خارج کشور در اختیار داشته باشند. حق آموزش که بین سنین 12 تا 21 سال هست، می تواند تا 23 سال هم ادامه پیدا کند. مبالغ حق آموزش در حال حاضر بسیار کم هستند. باید سریعا به این قوانین رجوع شود و تغییر کنند. در باشگاه پیکان نزدیک به 2 میلیارد تومان از حق رشد بازیکنان گرفته‌ایم.
فغان‌پور افزود: بحث 21 تا 23 سال، یک سری شرایط خاص دارد. در سن 12 تا 21 سالگی به صورت معمول و قابل وصول است اما 21 تا 23 سال شرطی دارد که باید روی آن بحث شود. در رابطه با ضعف در پرونده‌سازی و باقی مسائل حقوقی می‌توان مورد علیرضا جهانبخش را مثال زد. تیم‌هایی که مدعی بودند جهانبخش برای آنها در سنین 12 تا 21 سالگی بازی کرده، مستندات کافی نداشتند. برای جا به جایی بازیکنان، به هیات فوتبال، سازمان لیگ و ... پولی تعلق می‌گیرد. اینها باید برای بازیکنان مستندسازی کنند. قبلا بازیکن نه شناسه، نه کارت و نه جدولی داشت. بازیکنان همنیجوری به باشگاه های مختلف میرفتند و سابقه ای هم از آن ها وجود نداشت. اکنون اوضاع کمی بهتر شده است. فدراسیون باید دستورالعملی فوری صادر کند که هیات های فوتبال در سیستم خود برای بازیکنان جداولی شامل سابقه بازیکنان از سنین پایین حتی قبل از 12 سالگی درست کنند تا فدراسیون به عنوان متولی فوتبال کشور، بداند که وضعیت فوتبال پایه ما حتی از سنین قبل از 12 سالگی چگونه است. آمار و ارزیابی درستی داشته باشد. وقتی ما این شناسه ها را نداشته باشم، در واقع یعنی ارزیابی درستی از وضعیت فوتبال کشور نداریم. الان متاسفانه همه فوتبال شده است لیگ برتر و تیم ملی و به بقیه رده ها کمتر توجه می شود. می شود سالانه مبالغ هنگفتی از باشگاه های خارجی برای بازیکنانی که ترنسفر می شوند دریافت شود. اکنون خیلی از بازیکنان ناشناخته وجود دارند که در فوتبال ایران رشد کردند و رفتند در کشورهای خارجی بازی می کنند و آماری از آن ها در دست نیست. اگر این موضوع به خوبی پیگیری شود، می شود حتی به اندازه کل بودجه‌ای که به فوتبال اختصاص داده می شود، از باشگاه های خارجی پول دریافت کرد. باشگاه های خارجی هم در پرداخت پول مشکلی ندارند و به صورت روتین پرداخت می کنند. اگر ما در قضیه آقای جهانبخش به مشکلی برخورد کردیم و این موضوع به مدت طولانی در حال پیگیری بود، به دلیل مشکلات داخلی خودمان و باشگاه هایی که شکایت کردند و همچنین مشکلات پرداخت پول به دلیل تحریم ها بود. وگرنه باشگاه برایتون در پرداخت پول مشکلی ایجاد نکرد.
فغان‌پور در پاسخ به اینکه بی‌ثباتی باشگاه‌های فوتبال ایران و عدم شفافیت در مسائل مالی چه تاثیری در این قضیه دارد، گفت: اکنون برای بازیکنان دو قرارداد و یا حتی بیشتر وجود دارد. یک قرارداد به سازمان لیگ ارائه می شود، یک قرارداد بین بازیکن و باشگاه وجود دارد و ... در این بخش به کل شاهد نابسامانی هستیم. اگر بگوییم سازمان لیگ و فدراسیون باید به موضوع سامان دهند، قضیه این است که آن ها سرگرمی و درگیری های دیگری دارند. بیشتر، هیات‌های فوتبال استان ها با نظارت سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال باید به این موضوع بپردازند.
رحیم‌پور در رابطه با نرخ تولید بازیکن در فوتبال ایران اظهار داشت: به نظر من کارشناسان درست می گویند که نرخ تولید بازیکن در حال کاهش است و بازیکن خوب تا چند سال آینده نخواهیم داشت. ما یک سری ابزار لازم برای انجام این کار را نداریم. همچنین به اندازه تعداد نفراتی که هر سال به مجموعه های ورزشی ما اضافه می شوند، ورزشگاه و زمین برای کار نداریم. ضمن اینکه خیلی از زمین ها نیز فرسوده و از رده کاری خارج می شوند. علاوه بر ماده 23 مقررات نقل و انتقالات و تعیین وضعیت که در رابطه با حق آموزش و ماده 24 که روش محاسبه حق آموزش را توضیح می دهد، باید بندی را قرار می‌دادند که توضیح دهد برای گرفتن حق آموزش در داخل کشور نیازمند فاکتورهایی مانند کارت بازی و ... و برای گرفتن حق آموزش بازیکن در خارج از کشور نیازمند این موارد و مستندات هستیم. ما اصلا چنین چیزی را نمی‌بینیم. قوانین برای سال 96 هستند و ما اکنون در سال 1400 هستیم. همچنین با تورمی که در چند سال گذشته شاهد بودیم، باید از همین الان برای اصلاح قوانین اقدام کنند. علیرغم افزایش جمعیت کشور، تعداد زمین ها و امکانات خیلی کم است. ما باشگاه ها و فوتبال پایه خود را در اختیار بخش خصوصی‌ای قرار می‌هیم که در آن افراد فقط به فکر هزینه و فایده هستند. این افراد فقط به دنبال این هستند که با یک سری محاسبات، کمترین هزینه را کرده و بیشترین بهره را ببرند و به دنبال بازیکن‌سازی نیستند. ما فعلا شترمرغ هستیم! نه میتوانیم شتر کامل باشیم و نه مرغ کامل. اگر ما کامل دولتی بودیم، خیلی خوب بود و اگر خصوصی کامل بودیم، باز هم خیلی خوب بود. اکثر مشکلات ما به خاطر بلاتکلیفی است. کسانی که در رده های پایه تیم دارند، به دنبال این هستند که از این بازیکنان استفاده مالی ببرند. در دو سه سال گذشته آفتی به این موضوع اضافه شده است به نام شرط‌بندی. این آفت روی همه‌چیز تاثیر گذاشته است.
7474 / 6641
برایتون 
