یادداشت ویژه/ تمام شد یا ادامه دارد؟ جام جهانی، بازی نیست!

یادداشت ویژه/ تمام شد یا ادامه دارد؟ جام جهانی، بازی نیست!

پایگاه خبری فوتبال-  بعد از تنها 7 بازی، صعود تیم ملی به جام جهانی 2022 قطعی شد. 

به گزارش فوتبالی، درحالیکه هنوز تیمی از قاره آسیا، نتوانسته جواز قطر را بگیرد، تیم ملی به واسطه قدرت بالایش، به راحتی خودش را جهانی کرده است. 3 بازی پیش‌روی‌ ملی پوشان برابر امارات و لبنان در تهران و کره‌جنوبی در این کشور، برای رنکینگ و سیدبندی‌ ایران در بزرگترین فستیوال فوتبالی دنیا، اهمیت زیادی دارد ولی مهمتر از آن، این است که این سوال پاسخ داده شود: "هدف ما از حضور در جام جهانی چیست؟"

انتخاب هدف، قدم اول است برای تعیین رسیدن به آن. رسیدنی که یک نیاز مهم دارد: مدیریت «چ»محور که بگوید چگونه و چطور باید به آن هدف برسیم؛ اینجا دیگر مدیریت «ب» محور جواب نمی‌دهد که بگوییم باید به آن برسیم. تیم ملی حالا در یک دوراهی قرار دارد: همه چیز با صعود به جام جهانی تمام شده یا اینکه زندگی ادامه دارد برای رسیدن به انجام حداقل 4 بازی در قطر؟ و یا حتی بیشتر از 4 بازی! که البته صعود به مرحله یک چهارم نهایی از نظر خیلی ها رویاست!

  اگر هدف‌مان از جام جهانی، تنها همان مرحله گروهی است که خب، همین حالا محقق شده و دیگر نیازی به هیچ تلاش بیشتری ندارد. حتی دیگر نیازی به بردن و قدرتمند ظاهر شدن در 3 بازی بعدی هم نیست چون وقتی هدف، چنین کوتاه و موجز است، سیدبندی کوچکترین اهمیتی ندارد. درست مثل پنج دوره قبل که رفتیم و سه بازی کردیم و برگشتیم. در این حالت، تیم ملی می‌تواند تنها یک استفاده مهم از جام جهانی و 3 بازی باقی‌مانده‌اش کند: آماده کردن مردانی که بیشتر اوقات روی نیمکت می‌نشینند و همین عاملی شده برای افزایش فاصله کیفی بین تیم اصلی و تیم دوم. در جام جهانی هم، همه هدف‌مان را روی گرفتن یک امتیاز می‌گذاریم که اگر تبدیل به یک برد و 3 امتیاز شود، فتح‌الفتوح خواهد بود. درست مثل بازی ایران و آمریکا در جام جهانی 1998 که اول آمریکایی دو بار به تیر دروازه ایران زدند و بازیکنان را از خواب بیدار کردند.

  اما با چنین نسلی از بازیکنان، مهمترین خواسته جامعه فوتبال ایران، تغییر هدف‌گذاری برای تیم ملی است به انجام حداقل 4 بازی در قطر. تا همین الان 9 میلیون دلار به فدراسیون فوتبال تعلق گرفته است. هر بازی سه میلیون دلار و البته سه میلیون دلار هم برای ورودی و آمادگی به فدراسیون فوتبال داده می شود. می شود یک سه میلیون دلار دیگر هم گرفت. صعود از مرحله گروهی، رویای دور و درازی نیست که فعلا نتوان به آن رسید. با یک برنامه‌ریزی درست و حسابی و با انجام حتی یکی، دو بازی تدارکاتی برنامه ریزی شده با تیم های بزرگ می‌توان پتانسیل لازم را برای صعود از مرحله گروهی ذخیره کرد. تلخ است بگوییم اما برای رسیدن به چنین هدفی اما همین امروزهم دیر است. تیم ملی تا روز بازی اولش در جام جهانی، تنها فرصت انجام 5 بازی در «فیفادی»ها را دارد که 3تایش به دلیل حضور در ادامه مرحله مقدماتی، اشغال شده و از این 3 بازی هم تنها رویارویی با کره‌جنوبی، فضای لازم را برای‌ تیم ملی فراهم خواهد کرد. تیم ملی برای صعود از مرحله گروهی، نیاز به نیروی انسانی آماده دارد. نگاهی به ترکیب تیم ملی ایران نشان می‌دهد تیم فعلی، مجموعه‌ای از بازیکنانی است که بیرون از ایران بازی می‌کنند. به همین دلیل هم، کمتر نگرانی درخصوص میزان آمادگی‌شان در جام جهانی وجود دارد.

  مهمترین نکته برای انجام حداقل 4 بازی در جام جهانی، نه تدارکات است و نه نیروی انسانی. این دو، شرط لازم است ولی شرط کافی نیست. تیم ملی نیاز به یک راس هرم ویژه دارد با افق دید وسیع. و همین یعنی نقش اصلی برای انجام ماموریت صعود برعهده دراگان اسکوچیچ و به عبارت بهتر، سرمربی تیم ملی است. اوست که باید هدف را تعیین و راه‌های رسیدن به آن را مشخص و چگونگی طی کردن این مسیر را ساماندهی کند. بنابراین جواب به این سوال که آیا دراگان اسکوچیچ واجد چنین شرایطی هست یا نه، تیم ملی را از یک لابیرنت بی سر و ته خارج می‌کند. پاسخ دادن به این سوال هم کار راحتی نیست و نیاز به یک جمع متخصص و «تکنوکرات» دارد که شرایط مرد کروات را دقیق مورد سنجش قرار دهند و سپس خروجی را تعیین کنند. این تجزیه و تحلیل هم باید مراتب کامل سلسله‌مراتبی را رعایت کرده و حتی برای تعیین برآیندش بد نیست از مدل‌های درست حسابی مانند متاسوات، AHP، TOPSIS و غیره استفاده کرد. این اصطلاحات مهندسی و فنی در فوتبال هم پاسخ می دهد. باور کنید!

وقتی پای تیم ملی در میان است، هر معادله و هر معامله‌ای باید دو سر برد باشد. حضور اسکوچیچ در راس کادر فنی بعد از افتضاح تاریخی ویلموتس، درست همین گزاره بود: "تیم ملی با اسکوچیچ به روزهای خوب و درخشان برگشت و به هیچ رقیبی در قاره آسیا رحم نکرد. اسکوچیچ هم در کنار تیم ملی، خودش را نشان داد و ثابت کرد انگاره اینکه تنها به درد تیم‌های غیرمدعی می‌خورد، اشتباه است و اگر فضای لازم برایش فراهم شود، قادر است در ظرف جدید قرار بگیرد. اما آیا این همکاری در جام جهانی هم دو سر برد خواهد بود؟ برای پاسخ دادن به این سوال باید به چند خط قبل برگشت: برد در جام جهانی یعنی چه؟ هدف چیست؟"

یادداشت از علیرضا خطیبی/ پایگاه خبری فوتبالی